چهارشنبه, ۲۳ اسفند ۱۳۹۶، ۰۸:۰۲ ق.ظ
آشنایی با مقیاس ها:
🔹مقیاس ها در نرم افزار #spss به 4 دسته تقسیم میشوند:
1- Nominal Scale : مقیاس اسمی
2- Ordinal Scale : مقیاس ترتیبی یا رتبه ای
3- Interval Scale: مقیاس فاصله ای
4- Ratio scale : مقیاس نسبی
ممکن است به هریک از طبقات عددی اختصاص یابد اما باید دانست که اعداد اسمی از نظم و ترتیب اعداد طبیعی پیروی نمی کنند و فاقد هرگونه ارزش کمی بوده و تابع قواعد ریاضی نیستند. این اعداد در واقع کد آن طبقات هستند.
🔺مثال برای مقیاس اسمی:
وقتی افراد از نظر وضعیت ازدواج به چهار طبقه : مجرد، متاهل ، طلاق گرفته و همسر مرده طبقه بندی می کنند، تعریف عملیاتی هر طبقه به ترتیب عبارتست از:
مجرد(1) متاهل(2) طلاق گرفته(3) و همسر مرده(4) . بدیهی است که در اینجا نمی توان گفت کسی که از نظر (وضعیت تاهل) در طبقه (2) است. صفت مورد مطالعه وی دو برابر کسی است که در طبقه (1) قرار دارد.
Ordinal scale: مقیاس ترتیبی یا رتبه ای
🔸در مقیاس رتبه ای نه تنها تفاوت کیفی متغیرها مشخص می شود( مانند مقیاس اسمی) بلکه برتری و یا کمتری مقدار و درجه، صفت مورد بررسی نیز نشان داده می شود. بدین معنا که افراد مورد مطالعه از نظر صفت مورد نظر، از بیشترین تا کمترین مقدار آن صفت درجه بندی و مرتبه هر فرد نسبت به دیگران مشخص می شود.
Interval Scale: مقیاس فاصله ای
🔹این مقیاس از مقیاس های قبلی کامل تر است. در این نوع اندازه گیری، نه تنها افراد از نظر صفت مورد مطالعه طبقه بندی می شوند و رتبه هر فرد تعیین می شود بلکه تفاوت هر فرد از فرد دیگر را نیز می توان تعیین کرد. در این مقیاس به ما اجازه می دهد، میانگین و انحراف معیار پاسخ های مرتبط با متغیرهای مختلف را محاسبه کنیم. به عبارت دیگر این مقیاس نه تنها قادر است افراد را با توجه به خصوصیت مشخصی گروه بندی کند و رتبه ها را درون گروه های مشخص سازد، بلکه قادر است مقدار این تفاوت را اندازه گیری و تفاوت بین اشخاص را مشخص سازد.
Ratio scale : مقیاس نسبی
🔸خصوصیات ممتاز مقیاس نسبی داشتن نقطه ای دقیق برای شروع است که آن را صفر مطلق می نامیم و از این رو، نارسایی نقطه دلخواه برای شروع در مقیاس ترتیبی را جبران می کند. صفر مطلق مقیاسی معنادار در یک مقیاس اندازه گیری است. این مقیاس قوی ترین مقیاس اندازه گیری بین چهار مقیاس موجود است.
