به یاد سالروز تولد استاد گنجی

پروفسور محمد حسن گنجی در 21 خرداد سال 1291 خورشیدی در بیرجند به دنیا آمد. پس از پایان ‎تحصیلات مقدماتی در ‏مدرسه شوکتیه بیرجند، وارد دارالمعلمین عالی تهران شد و در‎ ‎رشته تاریخ و جغرافیا به دریافت درجه کارشناسی ‏نائل گردید. سپس به‎ ‎عنوان دانشجوی برگزیده به اروپا اعزام شده و در دانشگاه ویکتوریا منچستر انگلستان به تحصیل ادامه داد و در سال 1317 لیسانس تخصصی خود را در جغرافیا اخذ کرد.

پروفسور گنجی همچنین درسال 1331 با استفاده از بورس تحصیلی عازم آمریکا شد و دکتری خود را در رشته جغرافیا از دانشگاه کلارک دریافت کرد.

دکتر ‏گنجی پس از بازگشت به ایران در دانشگاه تهران مشغول به تدریس و با درجه استادی در سال 1358بازنشسته شد اما وی هیچگاه دست از کار نکشید.

از پروفسور محمد حسن گنجی 12 کتاب به زبان فارسی، 14 کتاب به زبان انگلیسی و بیش از 100 مقاله در رشته جغرافیا و هواشناسی بجا مانده است.

وی در بیست و نهمین کنگرهٔ ‏اتحادیهٔ بین‌المللی جغرافیایی در کره‎ ‎جنوبی در سال 2000 میلادی به عنوان یکی از 15_جغرافیدان_‏برجسته_جهان شناخته شد و‎ ‎سازمان هواشناسی جهانی، جایزه علمی سال 2001 خود را به وی اعطا ‏کرد.

او علاوه بر مدیریت گروه جغرافیا، ‏ریاست دانشکده ادبیان و علوم انسانی و معاونت‎ ‎دانشگاه تهران، پیش از انقلاب اسلامی، ریاست اداره کل هواشناسی ایران و ریاست هواشناسی‎ ‎منطقه آسیا را نیز بر عهده داشت و عضو کمیته ‏اجرایی سازمان هواشناسی جهان بود.

دکتر گنجی از اردیبهشت ماه 1342 تا‏‎ ‎مهرماه ‏‏1347 معاونت پارلمانی وزارت راه و در زمان ریاست دانشگاهیِ پروفسور رضا، از‎ ‎سال 1347 به مدت ‏یک سال پست معاونت اداری و مالی دانشگاه تهران را عهده‌دار شد‎. آنگاه پس از چندی مشاور دانشگاه گردید ‏و سپس از خردادماه 1353 عهده‌دار ریاست‏‎ ‎دانشکده ادبیات و علوم انسانی گردید و تا پایان خدمت 37 ساله دانشگاهی خود در این‎ ‎سمت باقی بود.

وی در بهمن‌ماه 1354 به افتخار بازنشستگی نائل آمد و از ‏مهرماه‎ 1354 ‎تا پایان سال 1357 ریاست مؤسسه آموزش عالی امیر شوکت‌الملک علم بیرجند را‏‎ ‎برعهده ‏داشت.

وی از سال 1368 تا 1372 مشاور رئیس سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح‎ بود و از سال 1373 نیز با سمت مشاور دانشکده علوم زمین‏‎ ‎دانشگاه شهید بهشتی در طراحی و ‏اجرای برنامه‌ها مشارکت داشته ‌است.

از سال‎ 1365 ‎عضویت بخش جغرافیایی سازمان مطالعه و ‏تدوین کتب دانشگاهی ( سمت ) را دارا بوده‎ ‎و با بیشتر دانشگاه‌های تهران بویژه دانشگاه تربیت مدرس ‏در دوره‌های دکترای‎ ‎جغرافیا تدریس همکاری داشته ‌است.

وی همچنین عضویت کمیته رهبری اطلس اقلیمی ‏ایران را‎ ‎در سازمان هواشناسی بر عهده داشت.

وی‎ ‎همچنین نشان درجه سه در خدمات دولتی را دریافت کرده ‌است. دکتر گنجی از اوایل‎ ‎انقلاب ‏سالهای اواخر عمر بالغ بر 63 لوح تقدیر از مراکز آثار و مفاخر علمی، چهره‌های‏‎ ‎ماندگار، انجمن‌های علمی ‏جغرافیایی و دانشگاه‌ها دریافت کرده ‌است.

دکتر گنجی در 24 دیماه 1320 با لطیفه جوادزاده ازدواج ‏کرد. پروفسور محمدحسن گنجی پدر جغرافیای نوین ایران پنجشنبه‌شب 29 تیرماه سال 91 در سن 100 سالگی درگذشت.