سیزده بدر

سیزده بدر 

ایرانیان باستان سیزدهم هر ماه خورشیدی را «تیر روز» نامیده و متعلق به فرشته تیر یا «تیشتر» (الهه باران ، الهه نیکی و روشنایی ) می‌دانستند.

ایرانیان  بر این عقیده  بودند که جهان  12000 است . و به 4 قسمت تقسیم  می شود . در 3000 سال اول نیروی روشنایی و نیروی تاریکی و بدی در حال مبارزه بودند . تا جهان به تاریکی و ظلمات کشیده نشود . 

در عقاید ایرانیان جهان به صورت یک تخم مرغ بود که زرده آن نماد خاک و خشکی و زرده آن نماد آب و دریا ها و پوسته آن نماد آسمان بود.

در سه هزار سال اول ، شیاطین  سعی در فرو بردن این تخم مرغ یا دنیا به سمت دنیای تاریکی و بدی ها داشتند  . 

در روز 13 فروردین اسب اپوش ( الهه تاریخی و سیاهی و بدی )  و اسب تیشتر با یکدیگر مبارزه کردند و در نهایت تیشتر پیروز می شود . و دنیا را از شر شیاطین  نجات می دهد .

به همین دلیل ایرانیان این روز را جشن می گیرند .

در این روز ایرانیان الهه باران را نیایش  می کردند و طلب باران  می کردند .  

 آن‌ها پس از 12 روز جشن و شادی به یاد 12 ماه سال، روز سیزدهم نوروز را به باغ، صحرا و مناطق خارج از شهر رفته و شادی می‌کردند.

 

ایرانیان پیش از نوروز انواع دانه‌ها را می‌کاشتند و هر دانه‌ای که طی این دوازده روز، بیشتر رشد می‌کرد آن را برای کاشت همان سال به‌کار می‌بردند. آنان فرض را بر این می‌گرفتند که اگر روزهای نوروز به اندوه بگذرد همه سال به اندوه می‌گذرد و اگر آن را به شادی سپری کنند تا آخر سال شاد خواهند بود؛ به همین دلیل تمام روزهای پایانی اعیاد را به شادی سپری می‌کردند.

 

ایرانیان در این روز سبزه‌های خود را به نشانه سبزی، شادابی و برکت به آب روان سپرده و نوروز را به پایان می‌رساندند. گره زدن سبزه و به آب سپردن آن بخشی از آداب روز سیزدهم فروردین ماه است؛ به این امید که این دانه‌ها همراه آب روان موجب باروری کشتزارها گردد. امروزه که آب روان در شهرهای بزرگ کمتر دیده می‌شود سبزه‌ها سر از کشتزار در می‌آورند؛ اما برخی هنوز بر این باورند که باید سبزه را در دشت و طبیعت بکارند تا زمین از وجود آن بارورتر شود و قبل از هر کاری دختران مجرد گره‌ای به آن بزنند تا به میمنت برکت آن بختشان باز شود!

 

گره زدن سبزه از کارهای رایج این روز می‌باشد و نشان از این عقیده است که مشی و مشیانه (اولین انسان های افریده شده در اساطیر ایرانی) روز سیزده فروردین زندگی خود را آغاز کردند و پایه ازدواج خویش را با گره زدن چمن بنیاد نهادند. از همین رو این کار به یکی از سنت‌های کهن سیزده نوروز تبدیل شده است. 

از بازی های رایج در آن زمان بازی جرنگ جرنگ بوده ، که به دو دسته 6 تایی تقسیم می شدند گروه سیاه پوش بر روی اسب های سیاه و گروه سفید پوش بر روی اسبان  سفید مبارزه می کردند. سواران سفید پوش بانوان بودند . اسب سفید نماد ( آناهیتا  الهه باران )  بوده است ، این نمایش به صورت خیمه  شب بازی نیز اجرا می شده است.